ซากดึกดำบรรพ์ คือ ซากหรือร่องรอยการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตในอดีตอันยาวนานซึ่งถูกเก็บรักษาอยู่ในชั้นหินเปลือกโลกโดยวิธีทางธรรมชาติ ตรงกับคำในภาษาอังกฤษว่า fossil ซึ่งมีรากศัพท์มาจากภาษาละตินว่า fossus แปลว่า ถูกขุดขึ้นมา การศึกษาทางวิทยาศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับซากดึกดำบรรพ์ เรียกว่า วิชาบรรพชีวินวิทยา (Paleontology) หรือ โบราณชีววิทยา (Paleobiology) และ ผู้ที่ศึกษาด้านนี้ เรียกว่า นักบรรพชีวินวิทยา (Paleontologist) หรือ นักโบราณชีววิทยา (Paleobiologist)